Dị ứng theo mùa do các tác nhân ngoài trời

Các tác nhân gây dị ứng theo mùa phổ biến khiến bạn không thể tận hưởng được nhiều hoạt động ngoài trời. Hãy cùng Clarityne tìm cách hạn chế khả năng tiếp xúc với chúng.

dị ứng do các tác nhân ngoài trời  thay đổi theo mùa nên còn được gọi là dị ứng theo mùa . Dị ứng là phản ứng quá mẫn của hệ thống miễn dịch  đối với một thành phần mà vốn thường được xem là không gây hại. Dị ứng theo mùa được gây ra bởi phản ứng quá mẫn của hệ thống miễn dịch đối với một số dị nguyên được tìm thấy ngoài trời, từ các nguồn như bào tử nấm mốc  hay phấn hoa  của cây cối, cỏ và cỏ dại. Tùy vào khu vực bạn sống và tình hình thời tiết hiện tại, dị ứng theo mùa có thể bắt đầu khởi phát sớm nhất là vào tháng hai và kéo dài đến mùa đông.1

Mặc dù rất khó tránh được các tác nhân gây dị ứng trên vì chúng thường có mặt ở khắp mọi nơi, nhưng có nhiều cách giúp hạn chế tối đa việc tiếp xúc với các dị nguyên này.

Lựa chọn loại dị ứng bạn muốn tìm hiểu thêm:

DỊ ỨNG DO PHẤN HOA

DỊ ỨNG DO NẤM MỐC

TRIỆU CHỨNG CỦA DỊ ỨNG THEO MÙA DO CÁC TÁC NHÂN NGOÀI TRỜI

outlined runny nose
SỔ MŨI
itchy, watery eyes icon
NGỨA MẮT VÀ CHẢY NƯỚC MẮT
outlined nose sneezing
HẮT HƠI
outline of an itchy nose or throat
NGỨA MŨI HOẶC HỌNG
illustration of nasal decongestion
NGHẸT MŨI

Dị ứng do phấn hoa

Tổng quan

Một trong những tác nhân phổ biến gây dị ứng theo mùa chính là bào tử phấn hoa . Các bào tử này thường nhỏ, nhẹ và khô, vì vậy gió có thể mang chúng đến nhiều nơi khác nhau. Lượng tán xạ phấn hoa có thể thay đổi theo từng ngày, tùy thuộc vào một số yếu tố, trong đó có thời tiết. Lấy ví dụ, thời tiết khô ráo, có nhiều gió sẽ giúp các hạt phấn phân tán dễ dàng hơn. Tuy nhiên, những trận mưa lớn và thời tiết ẩm ướt làm phấn hoa trở nên nặng và rơi xuống đất 2. Nhìn chung, các loại thực vật và cây cối thụ phấn nhờ gió gây ra nhiều vấn đề nhất đối với những người bị dị ứng theo mùa.

Phấn hoa từ cỏ dại: Cỏ phấn hương là loài cỏ dại mọc ở hầu hết các vùng của Mỹ. Đây là nguyên nhân phổ biến gây nên các triệu chứng dị ứng do phấn hoa. Loài cây cao và phân nhánh này được tìm thấy trên khắp 48 tiểu bang của nước Mỹ, chúng có mặt ở mọi nơi, từ những cánh đồng khô, đồng cỏ cho đến ven các con đường.

Phấn hoa từ cỏ Có hàng trăm loài cỏ khác nhau, tuy nhiên chỉ có một số ít là gây dị ứng. Các loài cỏ thường gặp nhất có thể gây dị ứng bao gồm: cỏ gà, cỏ cao, cỏ kentucky, cỏ nón, cỏ rye, cỏ vernal ngọt và cỏ đuôi mèo. Cỏ thường thụ phấn vào cuối mùa xuân và đầu mùa hè ở các khu vực phía bắc Hoa Kỳ. Ở miền Nam, cỏ thụ phấn vào nhiều mùa khác nhau và từ đó có thể gây ra các triệu chứng dị ứng quanh năm .3

Phấn hoa từ cây cối: Khi nói đến phấn hoa từ cây cối, bạn hãy cẩn thận các loài cây có thân gỗ lớn như bạch dương, sồi, du, phong, tần bì, phỉ và cây trăn. Các loài cây này thường thụ phấn từ cuối mùa đông đến cuối mùa xuân, tùy thuộc vào nơi bạn sống.

Outlined lightbulb with rays of light

XEM DỰ BÁO VỀ MẬT ĐỘ PHẤN HOA TẠI KHU VỰC CỦA BẠN. BẠN CÓ BIẾT?

Phấn hoa từ cỏ phấn hương, yếu tố chiếm tỷ lệ lớn trong số các nguyên nhân gây dị ứng do phấn hoa, đã được phát hiện ở vị trí xa khoảng 640 kilomet ngoài biển và ở độ cao 3 kilomet trong không khí.4

Một số mẹo hay dành cho những người bị dị ứng do phấn hoa

  • BẬT HẸN GIỜ
    Lượng tán xạ phấn hoa từ cỏ phấn hương thường cao nhất vào buổi sáng và lúc chạng vạng tối. Vì vậy, bạn nên lên kế hoạch cho các hoạt động ngoài trời vào những thời điểm khác trong ngày.
     
  • CHE CHẮN
    Hãy chắc chắn rằng bạn luôn đeo khẩu trang khi làm vườn hoặc thực hiện các công việc ngoài trời khác nhé.
     
  • THAY QUẦN ÁO VÀ TẮM RỬA
    Các bào tử phấn hoa có thể “quá giang” trên giày dép, quần áo và tóc của bạn. Từ đây, chúng có thể đi vào trong cơ thể. Vì vậy, sau khi đi từ bên ngoài về, bạn hãy nhớ cởi giày, tắm rửa và thay quần áo ngay để loại bỏ phấn hoa nhé.
     
  • GIỮ SẠCH KHÔNG KHÍ
    Khi lái xe cũng như khi ở nhà, bạn nên đóng kín cửa sổ và mở điều hòa ở chế độ “tuần hoàn” để phòng tránh việc phấn hoa có thể bay vào xe hoặc vào nhà. Thêm vào đó, hãy chắc chắn rằng bạn thường xuyên vệ sinh bộ lọc của điều hòa để giữ chúng luôn sạch sẽ.
     
  • LỰA CHỌN LOÀI CÂY TRỒNG PHÙ HỢP
    Bạn đang tìm một loài cây để trồng ngoài sân? Nếu vậy, bạn nên tránh những cây thân gỗ lớn có thể làm trầm trọng hơn tình trạng dị ứng của mình như bạch dương, sồi, du, phong, tần bì, phỉ và cây trăn. Thay vào đó, bạn nên thử trồng các loài cây như Catalpa, bằng lăng, sơn thù dù, linh sam hay cây gỗ đỏ.
     
  • TRỒNG CÂY MỘT CÁCH THÔNG MINH
    Một số loài cỏ phổ biển sinh ra rất nhiều bào tử phấn hoa như cỏ đuôi mèo, cỏ cao, cỏ gà, cỏ nón, cỏ rye, cỏ kentucky và cỏ vernal ngọt 3.Thay vì trồng các loài cây này, bạn nên trồng cỏ ngưu thảo vì chúng không nở hoa nên ít hoặc không sản sinh ra phấn hoa. Bên cạnh đó, bạn cũng hãy tránh trồng các loài hoa như hướng dương và cúc trong vườn nhà vì chúng có thể dẫn đến sự phát triển của cỏ phấn hương ở xung quanh. Nếu không biết liệu mình nên trồng loại cây gì, bạn có thể liên hệ với những nơi bán cây trồng để tìm hiểu thêm về các loài cây thân thiện với người bị dị ứng.6

Dị ứng do nấm mốc

Tổng quan

Bào tử nấm mốc có thể kích hoạt tình trạng dị ứng do nấm mốc (Tool Tip: Nấm mốc Là những vi nấm ký sinh (như chi nấm Alternaria) do khả năng bay lơ lửng trong không khí như phấn hoa . Các bào tử nấm mốc là tác nhân gây dị ứng thường gặp và có thể được tìm thấy ở những nơi ẩm ướt trong nhà như tầng hầm hoặc phòng tắm, cũng như những khu vực ngoài trời như bãi cỏ, đống lá khô, đụn rơm, trong mùn cưa hoặc phía dưới các cây nấm.) siêu nhỏ bay trong không khí tương tự như phấn hoa có thể gây ra các triệu chứng dị ứng khó chịu. Nhiều người nghĩ rằng, nấm mốc chỉ gây nên các vấn đề trong nhà. Tuy nhiên, nấm mốc cũng phát triển mạnh ở những nơi râm mát, ẩm ướt ngoài trời như trên nền đất, cây cỏ, các đống gỗ mục, phân ủ và lá cây rụng.

Vì nấm mốc phát triển mạnh trong môi trường ẩm nên các triệu chứng dị ứng do nấm mốc sẽ có thể phổ biến hơn trong những tháng mùa hè, khi thời tiết nóng và tương đối ẩm. Tuy nhiên, nấm mốc có thể phát triển quanh năm ở những khu vực địa lý có thời tiết nóng và tương đối ẩm. Trong khi bào tử phấn hoa chết khi tuyết rơi, các bào tử nấm chỉ đơn giản “bất hoạt” trong mùa đông. Và khi mùa xuân đến, các bào tử này sẽ được kích hoạt trở lại.

Outlined lightbulb with rays of light

BẠN CÓ BIẾT?

Trong khi một số khóm nấm mốc có thể được nhìn thấy bằng mắt thường, một số khác lại phải quan sát thông qua kính hiển vi. Vì vậy, dù bạn không thấy chúng cũng không có nghĩa là nấm mốc không tồn tại ở đó!4

Một số mẹo hay dành cho những người bị dị ứng do nấm mốc

  • KHÔNG MANG NẤM VÀO NHÀ
    Giày, quần áo và tóc của bạn đều có thể là những nơi trú ngụ cho các bào tử nấm mốc . Chính vì vậy, sau khi dành thời gian ở ngoài trời, bạn cần cởi giày trước khi vào nhà, tắm rửa và thay quần áo ngay lập tức. Nếu không có nhiều thời gian, bạn cũng phải đảm bảo rằng mình đã rửa tay và mặt thật kỹ sau khi vào nhà.8
     
  • LÀM BẠN CÙNG DỤNG CỤ CÀO LÁ
    Các bào tử nấm mốc có thể được tìm thấy rất nhiều trong lá khô. Vì vậy, bạn nên thu gom lá trong sân thường xuyên. Việc này có thể gây xáo trộn các bào tử nấm mốc trong không khí nên bạn hãy nhớ đeo khẩu trang khi thực hiện nhé. Hoặc tốt hơn, bạn nên nhờ đến sự giúp đỡ của các thành viên khác trong nhà, những người không bị dị ứng do nấm mốc.9
     
  • DÙNG KHẨU TRANG TRÁNH BÀO TỬ NẤM MỐC
    Để giảm thiểu nguy cơ tiếp xúc với các bào tử nấm mốc, bạn nên sử dụng khẩu trang N95 được phê duyệt bởi Viện Quốc gia về An toàn và Sức khỏe nghề nghiệp khi cắt cỏ, quét lá hoặc đào đất xung quanh cây. Loại khẩu trang này được bán nhiều ở các hiệu thuốc hoặc trung tâm đồ gia dụng.8 Nếu tốt hơn, bạn có thể nhờ đến sự giúp đỡ của một thành viên khác trong gia đình, người không bị dị ứng do nấm mốc.
     
  • BỎ QUA VIỆC PHƠI ĐỒ
    Phơi bộ đồ giường và quần áo trên dây phơi có thể làm tăng nguy cơ bám dính các bào tử nấm mốc, cùng với các dị nguyên khác. Vì vậy, thay vào đó, bạn nên dùng máy sấy quần áo.8

TÀI LIỆU THAM KHẢO

  1. Seasonal Allergies. American College of Allergy, Asthma & Immunology. Accessed September 14, 2017.
  2. Pollen. American Academy of Allergy and Immunology. Accessed December 4, 2017.
  3. What if You’re Allergic to Grass? 10 Steps to Managing Grass Pollen Allergy. Asthma and Allergy Foundation of America. Accessed December 4, 2017.
  4. Six Things You Should Know About Ragweed. Claritin Blue Sky Living. Accessed September 15, 2017.
  5. Mold Allergy. Asthma and Allergy Foundation of America. Accessed September 14, 2017.
  6. How To Reduce Allergens In Your Yard This Fall. American College of Allergy, Asthma & Immunology. Accessed December 4, 2017.

L.VN.MKT.10.2020.1307